Nasze sławy - II wojna

Zbigniew Kowalczuk

Zbigniew Kowalczuk ur. 1927 roku w Bondyrzu, niewielkiej wsi koło Zamościa. Zmarł w 2013 roku. W ostatnich latach swojego życia mieszkał w Mszczonowie. Jedyny, tak podobny sobowtór Marszałka Józefa Piłsudskiego. Podobieństwo do Marszałka nie ogranicza się w jego przypadku jedynie do zgodności rysów.

Zbigniew Kowalczuk wychowany w duchu patriotycznym całą swoją młodość poświęcił walce  o wolną  Polskę. Do 1945 roku,  jako żołnierz Armii Krajowej (pseudonim „Szczelina”),  zbrojnie przeciwstawiał się  okupacji niemieckiej. Służył w 1 Batalionie Pułku Legionów AK Obrońców Ziemi Zamojskiej. Brał udział w bitwie pod Osuchami (25-26 czerwca 1944r.), największej bitwie partyzanckiej II wojny światowej. W boju tym  ocalił jednego z rannych towarzyszy broni, wynosząc go rannego spod ostrzału wroga. Bitwa pod Osuchami, stoczona na terenie Puszczy Solskiej, była częścią powstania zamojskiego. 1200 AK-owców i żołnierzy Batalionów Chłopskich starło się w niej z blisko trzydziestoma tysiącami Niemców. 


W zbrojnym podziemiu Zbigniew Kowalczuk działał także po zajęciu Polski przez oddziały Armii Czerwonej. Nie złożył broni i miał odwagę  dawać odpór także drugiemu, komunistycznemu okupantowi Ojczyzny. Uczestniczył w odbijaniu  z więzień sowieckich i ubeckich przetrzymywanych tam żołnierzy podziemia. Gdy go aresztowano trafił do Aresztu Śledczego NKWD, jaki znajdował się  w Lublinie przy ulicy Probostwo. Poddany licznym torturom cudem uniknął śmierci. Wyszedł na wolność po ogłoszeniu amnestii. Po powrocie do zdrowia rozpoczął studia z zakresu agronomii i prawa, a później także informatyki. Posiada tytuł inżyniera. Po wojnie został przez Rząd Emigracyjny awansowany do stopnia majora.

W 1989 roku otrzymał Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari. Został udekorowany także Krzyżem  Walecznych, Krzyżem za Wolność i Niepodległość z Mieczami oraz Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami. Jest ponadto kawalerem Krzyża Wielkiego Orderu Świętego Stanisława.

Oprac. Piotr Dymecki 

  • Zbigniew Kowalczuk ps. Szczelina - żołnierz AK