Izba Pamięci Ziemi Mszczonowskiej

Dokument opisujący miasto Mszczonów, 1911 rok

Dokument sporządzony został na jednej karcie papieru zapisanej jednostronnie. Tekst stanowi maszynopis, który powstał w 1911 roku i zawiera opis Mszczonowa w latach 1890-1911. Eksponat znajduje się w Izbie Pamięci Ziemi Mszczonowskiej. Dowiedzieć można się z niego o stanie zabudowań, liczbie ludności oraz zmieniających się proporcjach narodowościowych. Krótka notka historyczna zawiera również informację o tym czym trudnili się mieszkańcy Mszczonowa.

„Mszczonów miasto nad Okrzeszą, powiat błoński, o 9 wiorst od stacji Ruda Guzowska/Żyrardów/kolei warszawsko wiedeńskiej położone. Niegdyś ludne i handlowe lecz następnie zniszczone przez pożary, wojnę i zarazę morową upadło i dopiero w ostatnich latach dźwigać się z upadku na nowo zaczyna. Kościół parafialny murowany, szkoła początkowa, urząd miejski, sąd gminny, stacja pocztowa, 2 browary, fabryka kafli, octu, i znów /1911/ założona fabryka zapałek. Ludności w r. 1919 było 7999, kiedy w r. 1890 tylko 5526, pod względem ludności Mszczonów należy do rzędu miast w których ilość żydów stosunkowo w ostatnich latach stale się zmniejsza: kiedy w r. 1893 wśród ludności Mszczonowa liczono 62,9% żydów i 35,6% katolików w r. 1909 żydów było już tylko 60,6%, a katolików 38,2%. Ludność chrześcijańska trudni się rolnictwem i rzemiosłem. Żydzi prowadzą handel dość ożywiony ale drobny. Jarmarków 6. 
Mszczonów w r. 1901 liczył 5400 mieszkańców.”